Wiry
Opis
"Wiry" Henryka Sienkiewicza, to - można śmiało powiedzieć - jedna z ostatnich już "białych plam" polskiej literatury, powieść dość gruntownie zapomniana, o której wspominało się - jeśli w ogóle - jedynie półgębkiem, powtarzając obiegowe przekonanie, iż są "Wiry" nieudanym łabędzim śpiewem starzejącego się już wielkiego pisarza, zgorzkniałego i odległego od rzeczywistości. Tymczasem ani wnikliwa lektura książki, ani głosy prawdziwych znawców opinii tej nie potwierdzają. Julian Krzyżanowski w swej fundamentalnej pracy "Twórczość Henryka Sienkiewicza" pisze wprost: ...jest ona (powieść) utworem jego najmniej znanym, zapomnianym, a jednak - jak się okaże - nie pozbawionym aktualności dzisiaj, a więc w przeszło pół stulecia po jego powstaniu. Po czym, nazywając "Wiry" - osobliwą powieścią polityczną dodaje, iż ma ona niezwykłą fabułę romansową.
"Wiry" są reakcją Sienkiewicza na rewolucję 1905 roku (pierwsze wydanie zwarte - 1910), którą starzejący się noblista zdecydowanie potępiał lub której - jak chcą inni - nie rozumiał. Powstała w sytuacji dużego zapotrzebowania na jego literacki, ale i polityczny komentarz niedawnych wydarzeń.
Władysław Zawistowski