Narcystyczna matka
Opis
Niniejsza praca jest moją pierwszą – pełną pokory i szacunku wobec wagi poruszanego problemu – próbą zwiększenia społecznej świadomości i uwrażliwienia na temat nadużyć i przemocy psychicznej doświadczanej przez całkowicie bezbronne dzieci ze strony swoich narcystycznych matek.
Jest rzeczą prawdopodobną, że psychiczna przemoc to problem, z którego nie wszystkie tego typu matki zdają sobie nawet sprawę, niemniej jednak takie działania zawsze powodują wielki emocjonalny ból i cierpienie u ich własnych dzieci.
Ponadto, stan ten najczęściej utrzymuje się u nich przez całe dalsze życie – sprawiając, iż nie zawsze jest ono tym wymarzonym, w którym jest miejsce na pozytywne i przepełnione szczęściem chwile. Często wprost przeciwnie – staje się wielkim ciężarem nie do udźwignięcia. A zdarza się, że wspierane przez chaotyczną, pełną bólu i cierpienia przeszłość – zatrzymuje się w miejscu, z którego dalsza życiowa droga jest zbyt trudna lub wręcz niemożliwa do kontynuacji.
Jednak tak dzieje się najczęściej wśród ofiar emocjonalnej przemocy (ze strony własnych matek) posiadających niską świadomość problemu, z którym się zmagają. Nie wiedzą jak sobie z nim poradzić i gdzie szukać wsparcia aby wydobyć się z zaklętego kręgu, w jakim się znalazły. I nie było to przedmiotem ich własnego wyboru czy samodzielnej decyzji.
Biorąc pod uwagę powyższą grupę osób, posiadając profesjonalną wiedzę z zakresu psychologii klinicznej oraz własne doświadczenia w opisywanym temacie – podjęłam się napisania niniejszej książki. Zrobiłam to w nadziei, że dzięki niej uda się nie tylko uświadomić innym wagę istniejącego problemu, jakim jest psychiczne nadużycie i przemoc za szczelnie zamkniętymi drzwiami wielu domów, ale również osłabić emocjonalny ból i cierpienie osób, które jej doświadczyły, doświadczają lub będą doświadczać.
Książka – pomimo iż odwołuje się do teorii naukowych – jest napisana prostym, zrozumiałym językiem, bez zbędnych empirycznych zawiłości i psychologicznego żargonu. Jej forma została tak zaplanowana aby Czytelnik nawet zupełnie nie zorientowany w opisywanym problemie, mógł go z łatwością poznać i zrozumieć. A osoby dorosłe, których nadużycie czy przemoc dotyczy bezpośrednio miały szansę dowiedzieć się, co można zrobić aby choć w części poradzić sobie z dziedzictwem zniekształconej matczynej miłości. Natomiast Czytelnicy, którzy nie są pewni czy ich matka przejawiała jedynie kilka narcystycznych cech, czy miała narcystyczne zaburzenie osobowości mają szansę wyjaśnić tę kwestię korzystając z ankiety zamieszczonej na końcu publikacji. Pytania i odpowiedzi ankiety zatytułowanej „Czy jesteś córką narcystycznej matki?” można odnieść również do synów narcystycznych matek (i względem ojca).
Ponieważ nie ma uniwersalnego prawa mówiącego co muszą zrobić dla nas rodzice ani takiego, dzięki któremu dziecko, osoba dorastająca – czy nawet już dorosła – wie, jak ma postąpić kiedy okaże się, że jej matka cierpi na narcystyczne zaburzenie osobowości, postanowiłam otworzyć szeroko drzwi skrywające tajemnice i milczenie na ten temat. Tym samym podejmując decyzję, że kolejne lata mojego życia poświęcę jego popularyzowaniu oraz szukaniu skutecznych sposobów radzenia sobie z tym problemem. Bowiem tylko wtedy, kiedy traumatyczne doświadczanie emocjonalnych urazów w dzieciństwie będzie potwierdzane przez specjalistów (psychologów, lekarzy, psychoterapeutów i innych profesjonalistów tradycyjnie kojarzonych z ochroną zdrowia), to daleko trudniej będzie pozostałym wierzyć w misternie tkane kłamstwa narcystycznych matek a osobom doświadczającym tego typu nadużyć i przemocy pozwoli wyzwolić się z pułapki wewnętrznego bólu i cierpienia.
Tylko tak można wstrzymać chore macierzyństwo – pełne frazesów, hipokryzji, zaprzeczeń i niedorzeczności. Nie można wiecznie trzymać w ryzach tajemnic, które powodują ból i cierpienie, nie można chronić matki, która jest synonimem strachu, okrucieństwa i odrzucenia – zamiast kwintesencją bezpieczeństwa, bezwarunkowej miłości i wsparcia.
Trzeba otworzyć szeroko drzwi i pozwolić świeżemu powietrzu leczyć stare rany. Pamiętając przy tym, że zawsze warto zrobić wszystko aby okręt naszego życia nigdy nie zatonął, a dzień wczorajszy nie wypełniał zbyt dużej części dnia dzisiejszego.
Małgorzata Podniesińska
Spis treści
Od autorki
WPROWADZENIE
CZĘŚĆ PIERWSZA
1. MATKA
1.1. Pojęcie „matka”
1.2. Dwa oblicza archetypowej postaci Wielkiej Matki – „matka kochająca” i „matka okropna”
1.3. Toksyczna czy narcystyczna?
2. WIĘZI
2.1. Budowanie więzi z matką
2.2. Teoria relacji z obiektem według Margaret Mahler (rozwój psychiczny dziecka – od narodzin – do końca drugiego roku życia)
2.3. Teoria więzi Johna Bowlby`ego
2.4. Teoria relacji z obiektem i jej znaczenie w kształtowaniu się Ja człowieka
2.5. Styl przywiązania we wczesnym dzieciństwie a wymiary doświadczania miłości w dorosłym życiu
2.6. Teoria przywiązania a więzi rodzinne
3. EMOCJE
3.1. Emocja – co to takiego?
3.2. Czynniki mające wpływ na emocjonalny rozwój dziecka
3.3. Predyktory dziecięcych zaburzeń emocjonalnych
4. PRZEMOC
4.1. Przemoc – wyniki badań
4.2. Przemoc emocjonalna (psychiczna) – definicja
4.3. Uraz w dzieciństwie i jego objawy
4.4. Definicja przemocy w rodzinie
4.5. Dziecko nie może uciec przed swoimi rodzicami
5. NARCYZM
5.1. Narcyzm jako zwykła potrzeba
5.2. Mit o Narcyzie
5.3. Zaburzenie psychiczne (i jego definicje)
5.4. Osobowość narcystyczna
5.5. Źródło narcystycznych zaburzeń
5.6. Narcystyczne rodzicielstwo
5.7. Sześć typów matczynego narcyzmu
CZĘŚĆ DRUGA
1. WZORY ZACHOWAŃ NARCYSTYCZNYCH MATEK
1.1. Wszystkie zachowania narcystycznej matki są fałszywe
2. INTERPRETACJA ZACHOWAŃ NARCYSTYCZNEJ MATKI
CZĘŚĆ TRZECIA
1. EMOCJONALNE ZDROWIENIE
1.1. Jaką metodę wybrać?
1.2. Droga ku zmianie nieadaptacyjnych wzorców zachowań
1.3. Jak ulżyć swojemu emocjonalnemu cierpieniu i odkryć dotychczas nieznane możliwości
1.4. Kroki, które możesz samodzielnie podjąć na drodze prowadzącej do emocjonalnego uzdrowienia
1.5. Niechciany gniew
1.6. Wybrane sposoby radzenia sobie z gniewem
KROPKA NAD I
ANKIETA Czy jesteś córką narcystycznej matki?
BIBLIOGRAFIA
ŹRÓDŁA INTERNETOWE