Tytułowy wampir u Reymonta tożsamy jest z wampirem psychicznym, powoli wysysającym z ludzkiej psychiki stabilność, spokój i rozsądek, żerujący na otwartych umysłach (zainteresowanych spirytyzmem mężczyznach, na dzieciach, na kobietach) - nie tyka się na przykład racjonalnych mężczyzn ani silnego duchowo Mahatmy. Sprowadza na swe ofiary szaleństwo, rozpacz oraz niechęć do życia.